TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ BIBLIOTEKI RACZYŃSKICH

Ogólne informacje

HISTORIA Biblioteka Raczyńskich powstała z fundacji Edwarda hrabiego Raczyńskiego (1786-1845), wielkopolskiego magnata, działacza społecznego, mecenasa sztuki i nauki, autora i wydawcy. Otwarcie Biblioteki nastąpiło 5 maja 1829 r. w specjalnie dla niej wzniesionym budynku przy dzisiejszym placu Wolności 19. Raczyński chciał, by ta pierwsza w Wielkopolsce książnica publiczna stała się regionalnym ośrodkiem kultury polskiej pod zaborem pruskim. W opracowanym przez siebie statucie, określającym podstawy materialne placówki, organizację, zadania i zasady gromadzenia zbiorów, pisał: Podpis Edwarda Raczyńskiego„Niżej podpisany przejęty chęcią ułatwienia każdemu środków nabywania nauk i wiadomości zakłada w Poznaniu w miejscu swego urodzenia Bibliotekę publiczną, którą wraz z domem w tym celu (...) wystawionym, ze wszystkimi w nim znajdującymi się obecnie książkami, oraz funduszami na uposażenie przeznaczonymi, temuż miastu tytułem własności w wieczne nadaje posiadanie. (...) Przeznaczeniem Biblioteki Raczyńskich jest aby w czytelni, która w tejże będzie urządzoną, każdy bez różnicy osób w dniach i godzinach oznaczonych miał prawo z niej korzystać.” Według różnych źródeł księgozbiór Biblioteki w chwili otwarcia liczył 13 lub 17 tysięcy woluminów, u jego podstaw leżały zbiory rodzinne Raczyńskich. Statut wskazywał, iż przy zakupie książek „ma być dawane pierwszeństwo tym, które narodowość mieszkańców W. X-wa Poznańskiego interesować mogą a w ogólności, moralnym, historycznym,...