POWIAT LUBAŃSKI

Ogólne informacje

Wielkie Księstwo Czoszańskie w granicach powiatu lubańskiego ma swoje położenie. Od strony wschodu słońca brzegu rzeki Kwisy dotyka, a z zachodu łanom zgorzeleckim jest przyległe. Ku północy nieco się nachylając, ma w bliskości ziemie gminy nowogrodzieckiej. Natomiast od południa broni go potężny masyw Gór Izerskich Zamki w nim trzy: Czocha, Rajsko i Świecie, wielkim nakładem złota i pracy wzniesione. Czocha – twierdza wiekowa i potężna jest głową wszystkiego księstwa, miedzy górami w dolinie Kwisy leży, murem grubym i fosą głęboką otoczona. Tam też książę szlachetny ma swoją siedzibę. Kwisa, niczym wąż, włości księcia od wchodu oplata i bogactwa niezmierzone w wodach swych skrywa. Jej woda jak kryształ przejrzysta, ryb i rzadkich minerałów jest źródłem nieprzebranym. W tem księstwie pałaców i dworów stoi około trzydziestu. Natomiast pokaźna liczba świątyń o dobrym usposobieniu książęcych poddanych świadczy i przychylności niebios dla tych ziem dowodzi. Pomniki przyrody zdobią ziemie księstwa, jak klejnoty kobietę. Najprzedniejszy z nich, Cisem Henrykowskim zwany, wielką sławę księstwu czyni. Darmo gdzie indziej w Polsce tak starego drzewa szukać, gdyż wiek jego 1262 wiosny liczy. Nie brakuje tutaj również cudnych pagórków, łąk uroczych, polanek kwieciem upstrzonych i zwierzyny dzikiej. Jednym słowem każdy znajdzie tutaj spokój i ucieczkę od świata pędzącego. Osią księstwa jest Via Regia – droga królewska, która zachód ze wschodem łączy i rzesze ludzi do księstwa...