Dodatek do ściółki WERMIKULIT
Jako skuteczny środek ograniczenia emisji amoniaku Wermikulit jest ekologicznie czystym minerałem z grupy hydromik, który powstaje w skorupie ziemskiej. Po obróbce cieplnej w temperaturze 800-1000°C przekształca się w łuskowaty sypki materiał. Wermikulit ma zdolność do pochłaniania wody (współczynnik wchłaniania wody 400%, co powoduje osuszanie ściółki) i gazów bez zmiany swojej struktury. Może być dodawany do paszy (wermikulit jest zarejestrowany w Unijnym Rejestrze Dodatków Paszowych) lub ściółki. Wermikulit dodany do ściółki w brojlerniach i kurnikach posiada właściwości gazo- i wodochłonne oraz obniża zawartość bakterii i grzybów w ściółce. Ważną zaletą wermikulitu jest jego uniwersalne działanie, nieszkodliwość dla zwierząt i środowiska oraz prosty sposób dodawania - na powierzchnię ściółki. Liczne badania wykazują, że efektem dodawania wermikulitu do ściółki jest kilkakrotne obniżenie stężenia amoniaku w ściółce i w powietrzu oraz poprawa stanu zdrowia zwierząt gospodarskich i ich wyników produkcyjnych. Wermikulit jest chemicznie obojętny, stabilny biologicznie i sterylny. Jest nieszkodliwy, wolny od drobnoustrojów chorobotwórczych, pleśni i substancji toksycznych. Zużyta ściółka stosowana jako nawóz zwiększa wydajność produktów rolnych, co stanowi dodatkową korzyść ekonomiczną. Amoniak (NH3) jest gazem toksycznym zarówno dla zwierząt, jak i ludzi, ponadto negatywnie oddziałuje na środowisko naturalne nie tylko w bezpośrednim otoczeniu budynków inwentarskich, ale również na obszarach leśnych i użytkach zielonych. Konieczność ograniczenia produkcji amoniaku przez zwierzęta i zmniejszenia jego emisji do środowiska wynika nie tylko z przesłanek toksykologicznych (gaz trujący) i ekologicznych (zagrożenia środowiskowe), lecz także prawnych, gdyż istnieje szereg aktów prawnych zarówno w Polsce jak i w Unii Europejskiej, dotyczących dopuszczalnych stężeń NH3 w środowisku przyrodniczym, pracy człowieka i życia zwierząt gospodarskich. Stężenie amoniaku wzrasta w pomieszczeniach wraz ze wzrostem temperatury i wilgotności powietrza, a intensywność wytwarzania amoniaku zależy m.in. od rodzaju ściółki i jej właściwości fizykochemicznych (temperatura, wilgotność i odczyn pH) oraz od koncentracji związków azotowych w odchodach. Nieznaczne przekraczanie dopuszczalnego stężenia amoniaku w pomieszczeniach przez długi okres czasu, prowadzi do powstawania u zwierząt objawów niedostrzegalnych, subklinicznych, których efektem może być ogólne osłabienie i obniżenie odporności organizmu. Amoniak jest jednym z ważniejszych czynników środowiskowych wpływających na wzrost zakażeń bakteryjnych układu oddechowego. Inną jednostką chorobową związaną z nadmiernym stężeniem amoniaku jest zapalenie rogówki i worka spojówkowego. Amoniak powoduje również porażenie ośrodka oddychania znajdującego się w rdzeniu przedłużonym. Doprowadza to wśród objawów drgawek i śpiączki do śmierci przez uduszenie. W ostatnich latach obserwuje się nowe choroby, które związane są również z nadmierną ilością amoniaku i nieodpowiednimi warunkami środowiskowymi - syndrom nagłej śmierci sercowej i wodobrzusza. Amoniak wywiera również niekorzystny wpływ na nieśność i jakość jaj (zmniejsza się masa jaj i grubość skorupy). U kur obserwuje się opóźnienie dojrzałości płciowej oraz skłonność do znoszenia jaj dużych, ale o ogólnie mniejszej ich ilości. Badania stwierdzają, że amoniak przedostaje się do treści jaja, zwiększając pH białka, powodując pogorszenie jego jakości. Zmianie ulega również barwa żółtka na mocno pomarańczową i półprzezroczystą. W stadach reprodukcyjnych niekorzystny wpływ podwyższonego stężenia amoniaku wyraża się obniżoną wartością biologiczną jaj wylęgowych a zarodki zamierają w pierwszych dniach inkubacji jaj. Wyczuwalne przez człowieka stężenie amoniaku wynosi 5 ppm. Obecnie uważa się, że stężenia już od 7 ppm mogą być szkodliwe dla człowieka i prowadzić do objawów ze strony układu oddechowego. Amo